Pułap tlenowy to zdolność pochłaniania tlenu przez organizm. Jest to jeden z najpopularniejszych wskaźników wydolności fizycznej, szczególnie wydolności tlenowej. Często ciężkość (intensywność) wysiłku określa się w procentach VO2 max.
O wydolności fizycznej i sprawności ludzi w starszym wieku decydują:
- wydolność fizyczna osiągnięta do 25 roku życia;
- aktywność fizyczna w wieku dojrzałym;
- zmiany organiczne i czynnościowe powstałe w wyniku przebytych chorób i działających na ustrój ujemnych wpływów rozwoju cywilizacji.
Spadek zdolności do pracy fizycznej uwarunkowany jest głównie obniżeniem sprawności układu oddechowego i sercowo-naczyniowego. Z wiekiem znacznie zmniejsza się pojemność życiowa płuc; klatka piersiowa staje się usztywniona o ograniczonej ruchomości, na co wpływają głównie zwapnienia żeber i zmiany zesztywniające kręgosłupa; następuje zanik pęcherzyków płucnych, a to pogarsza dyfuzję gazów przez zmieniony nabłonek; elastyczność tkanki płucnej zmniejsza się, płuca słabiej rozszerzają się i kurczą na skutek czego krew jest niedostatecznie utlenowana.
Wydolność tlenową ocenia się metodą bezpośrednią, przez pomiar maksymalnej wartości VO2 max (maksymalna wartość poboru tlenu). Pomiar ten wykonuje się w badaniu wytrzymałości testem progresywnym na cykloergometrze , do której przystępują osoby zakwalifikowane przez lekarza.
